İklim ve Toprak İsteği
Kayısı yazları sıcak ve düşük kışları ise uzun ve yağışlı olan yerleri sever. Malatya yöresi bu nedenle kayısı yetiştiriciliği için ideal bir bölgedir. Kayısı ağaçlarının tomurcukları kışın -25 °C’ ye kadar dayanmakla birlikte şeftalilere göre dayanımları daha zayıftır. Kayısı çiçekleri erken dönemde çiçek açtıkları için bazı bölgelerde ilkbahar geç donlarından zarar görürler. Çiçekleri -2,2,-2,5°C’ye, küçük meyveler ise; -0,5-0,8 °C’ ye kadar dayanır. Sahil kesimlerinde kayısılarda çil (kızıl leke), külleme gibi mantari hastalıklar görülebilir. Gerekli toplam sıcaklığın tamamlanmadığı yerlerde kayısılar tam olgunlaştığında bile tatlanmamakta, ekşi olmaktadır. Kayısılarda soğuklama ihtiyacı Japon erikleri ve bademden fazla, armut ve elmalara göre daha azdır. Ege ve Akdeniz bölgelerinde sofralık Aprikoz ve Hacıhaliloğlu çeşitleri soğuklama sürelerini tamamlayamaz. Soğuklama ihtiyacı (7,2 °C’ nin altındaki toplam süre) çeşitlere göre 600 ile 1600 saat arasında değişmektedir.
Kayısı geçirgen organik maddesi zengin, iyi havalanan, sıcak bünyeli tınlı, tınlı kireçli toprakları sever. Nemli, ağır bünyeli, killi toprakları ise sevmezler. Kirece dayanımı bademle eşdeğer olup şeftaliden fazladır.
Bahçe Tesisi, Anaç Kullanımı ve Önemli Çeşitler
Kayısılarda kurulacak bahçelerde çöğür anacı kullanılmışsa aralık dikim mesafeleri; 7x7m, 8x8m olarak, klon anacı kullanılmışsa 5x5m yada sıra üzeri 4m, sıralar arası 5m olarak uygulanabilir.
Kayısı çeşitlerinin önemli bir kısmı kendine verimli olmakla birlikte bazı çeşitlerde kendine uyulmazlık belirleniştir. Bahçe tesisinde ana çeşitle aynı dönemde çiçeklenen dölleyici çeşidin % 10-15 oralarında bahçeye dikilmesinde yarar vardır.
Kayısılarda en çok kayısı ve zerdalilerin tohumları anaç olarak kullanılmakladır. Bu anaçlar kurak koşullara ve nematodlara dayanıklıdır. Myrobalan erik çöğürleri ile Myrobalan 29-C, Saint Julien A, Saint Julien 655/2 ve Myrobalan GF 31 klon anaçları özellikle ağır bünyeli ve nemli topraklarda kullanılmaktadır. Önemli sofralık çeşitler Ninfa, Aurero, Precoce Thirinte, P. Colomer, Beliana, Perfection, Roxana, Goldrich, yerli çeşitlerimiz, Hacıhaliloğlu, Tokaloğlu, Şekerpare, Soğancı, Çöloğlu, Hasanbey, Alyanak, Şam, Kabaaşı, Aprikoz ve Karacabey’dir.
Terbiye Sistemleri ve Budama; Kayısılarda ağaçlar kuvvetli gelişir ve yayvan taç oluşturur bu nedenle kayısılarda genellikle goble terbiye sistemi uygulanmaktadır. Bu sistemde güneşlenme ve meyvelerin renklenmesi daha iyidir Aşırı güneşlenmenin olduğu. yerlerde değişik doruk dallı terbiye sistemi uygulanmalıdır. Kayısı diğer sert çekirdekli meyvelerden şeftali, erik, kiraza göre daha az budama ister. Verime yatmış kayısılarda aşırı budama kurumalara neden olabilir. Özellikle ilk yıllarda haziran ayının ilk iki haftası yapılacak yaz budaması ağaca verilecek terbiye sistemi açısından önemlidir. Meyve oluşumu 2 ve 3 yaşlı dallarda olduğu için bu dalcıkların budamada korunmasında yarar vardır..
Hastalık ve Zararlılar; Kök çürüklüğü, Monilya, Apofleksi, (geriye doğru ölüm), Şarka (Plum Pox), Çil (yaprak delen- kızıl leke, zam hastalığı, önemli hastalıklar arasında yer almaktadır. Yaprak bitleri, yazıcı böcekler, tomurcuk tırtılları, Akdeniz meyve sineği, önemli zararlılar arsında yer almaktadır.
KAYISI FİDANI
Latince prunus armeniaca olarak adlandırılan kayısı; Arapçada zerdalinin iyi ve irisi anlamından türemiştir. Prunus cinsinden bir ağaçtır. Günümüzden 5000 yıl öncede yetiştirildiği bilinen kayısının anavatanı Asya kıtasının batısı; Batı Çin ve Türkistan olarak bilinmektedir. Kayısının yapraklarından önce çiçekleri açar ve çiçeklerin rengi pembe yada beyaz olabilir. Yaprakları uzunca ve kenarları tırtıklı yapıdadır. Meyveleri yuvarlak, sarımsı turuncu renginde tüylü yapıdadır. Fidanın yaşına ve cinsine göre değişkenlik gösteren kayısı ağacının boyu ise 2 ila 10 metre arasında değişmektedir.
KAYISI‘NIN İKLİM ve TOPRAK ŞARTLARI
Kayısı mevsimlerin belirgin olarak yaşandığı; kışların soğuk ve yağışlı, yazların sıcak ve bol güneşli olduğu iklim bölgelerinde yetişmekte ve daha kaliteli ürün vermektedir.
İlkbaharın geç soğuklarından etkilenirler ve sıcaklık eksi dereceleri gördüğünde don olayları görülebilir. Özellikle ılık geçen bahar aylarında erken tomurcuklanan ağaçlar havanın soğumasıyla büyük zarar görürler.
Kayısı ağacı az meyilli, az kireçli, kumlu, köklerinin en az 2-4 metre derine inebileceği topraklarda yetişir. Aksi halde hava alamayan ağaç kökleri nedeniyle ağaç zarar görür. İlkbaharın geç donlarından etkilendiği için yetiştirmek için çukur ve ovalar yerine sırtlar ve yamaçlar tercih edilir.
YETİŞTİĞİ YERLER
Dünyanın birçok yerinde yetiştirilen kayısı daha çok Akdenize yakın ülkelerde, Asya kıtasında özellikle İran, Türkistan ve Afganistan’da; Güney Amerika’da Arjantin ve Şili’de; Avrupa’da, Afrika’da, Amerika’da ve Türkiye’de kendisine geniş yetiştirilme alanı bulmuştur.
Türkiye kuru ve yaş kayısı üretiminde dünyada birinci sıradadır ve Türk ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Türkiye’yi Özbekistan, İran, Cezayir ve İtalya takip etmektedir.
Türkiye’nin hemen hemen her yerinde görülen kayısı ağacı kurutmalık üretiminde daha fazla yapıldığı Malatya, Sivas, Erzincan, Kahramanmaraş’ta görülür. Sofralık üretim ise daha çok Mersin, Hatay, Antalya ve Iğdır’da yapılmaktadır.
KAYISI TÜKETİMİ
Dünyada üretilen kayısının büyük bölümü sofralık olarak tüketilmektedir. Ancak kayısı hasat süresi kısa sürdüğü için kurutularak yada işlenerek de değerlendirilir. Konservesi yapılarak, nektar yapımında, püre yapılarak, reçeli yapılarak, marmelatı yapılarak, dondurularak, likörü yapımında, yoğurt ve pastacılık sanayisi gibi birçok alanda kullanılan kayısının çekirdeği ise kuruyemiş sanayisinde, kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılır.
KAYISI ANAÇLARI
Anaç seçiminde uyuşmazlık, toprak, iklim, meyve kalitesi, ağacın büyüklüğü, verim, zararlılar, hastalıklar gibi faktörlere dikkat edilmelidir.
ZERDALİ VE
KAYISI ÇÖĞÜRLERİ
Kayısı için en çok kullanılan anaçtır. Kültüre alınmış kayısıların çekirdekleri kullanılır. Verimi yüksek ve meyvesi kalitelidir. Kuraklığa ve soğuğa daha dayanıklıdır. Kireçli ve tuzlu toprağa daha toleranslıdır. Nematoda yani yuvarlak solucanlara dayanıklıdır. Aşı uyuşmazlığı seyrek görülür. Ağaçları uzun ömürlüdür. Olumsuz yönü ise; ağaçlarının büyük olması, taban suyu yüksek, ağır topraklarda sonuçların başarısız olmasıdır.
BADEM ÇÖĞÜRLERİ
Kireçli ve taşlı topraklarda anaç olarak kullanılır. Badem anacı kazık köklüdür. Bu nedenle kurak şartlarda daha iyi sonuçlar alınır. En büyük dezavantajı kayısı ile badem arasındaki geçikmiş aşı uyuşmazlığıdır.
ŞEFTALİ ÇÖĞÜRLERİ
Alivyal topraklarda kayısıya anaç olarak kullanılır. Güney ve Kuzey Amerika’da yaygın olarak kullanılırken Avrupa’da daha seyrek görülür. Şeftali ağacı nemli topraklara karşı dayanıksız olduğu için kurak koşullarda şeftali ağacına aşılanmış kayısı çeşitleri diğer anaçlara göre daha iyi sonuç verir. Erken meyve verir. Bademde olduğu gibi şeftalide de gecikmiş aşı uyuşmazlıkları görülür. Ayrıca kireçli topraklara ve nematodlara karşıda hassaslardır. Ağaçları kısa ömürlüdür.
ERİK ANAÇLARI
Taban suyu yüksek killi topraklarda yapılması tavsiye edilir. Her türlü toprağa uyum sağlarlar. Aşı uyuşmazlıkları görülebilir.
-Myrobolan(Can Eriği): Çeşitli toprak koşullarına uyum sağlayabilir. Yarı bodur bi türdür. Kökleri hem yüzeysel hemde derine gider. Nematodlara ve ura karşı bağışıklığı iyidir. Kuraklığa karşı orta derece dayanıklıdır. Birçok kayısı çeşidi için anaç olarak kullanılabilir. Sıra üzeri 3.5- 4.5, 4.5.- 5.5 mesafe ile dikim yapılabilir. Sağlamlık ve verim açısından en çok kullanılan tipi “myrobolar 29” dur.
-Marianna: Doğal hibrit sayılmaktadır. Yarı bodur bi türdür. Farklı topraklara uyumludur. Klonal bir anaç türüdür. Nematoda ve kirece dayanalıklıdır.
-Brombton Erik Anacı: Toprak yapısı ağır olan yerlere uygundur. Çelikle çoğaltılabilir ve kayısıyla aşı uyumu iyidir. Soğuklara karşı dirençlidir.
-Pixy: Çok bodur bir türdür. Kayısılarla aşı uyuşması iyidir. Dekara 100den fazla ağaç dikilebilir. Aşılı kayısı çeşitleri erken meyve verirler ve meyveler iri, tatlıdır. Bazı kayısı türleriyle aşı uyuşmazlığı görülmektedir. Kaliteli ve verimli olmalarına rağmen fazla dip sürgünü verdiği görülmektedir.
KAYISI ÇEŞİTLERİ
HACIHALİLOĞLU: Az sulu olduğu için kurutmalık olarak tercih edilen bir türdür. Oval olan kayısının ağırlığı 25 – 35 g arasında değişmektedir. Malatya’da yetiştirilen kaysıların büyük çoğunluğunu bu tür oluşturmaktadır. Ağaçları uzun, dalları yayvandır. Çok kuvvetlidirler ve çabuk büyürler. Çiçekleri beyazdır. Verimi orta seviyededir. Dona, kuraklığa ve hastalığa karşı hassastır. Kaliteli ve sulanan topraklarda her yıl ürün alınır. Meyveler kademeli olarak olgunlaştığı için 2 -3 seferde hasat yapılır.
HASANBEY: Sofralık kayısıların en sevilen türüdür. Ağaç şekli yayvandır ve kuvvetli büyür. Meyveleri çile dayanıklıdır. Meyve heterojen olgunlaşır. Bir yanağı kızarırken diğer yanağı sarı kalabilir. İri meyveli ve yola dayanıklı olduğu için sofralık olarak tüketimi artmıştır.
ŞEKERPARE: Ülkemizde bi çok kaysı çeşidine bu ismim verildiği görülmektedir ancak en tanınmışı Iğdır şekerparesidir. Ağaç şekli yayvandır ve kuvvetli büyür. Meyvesi küçük, rengi sarıdır. Yuvar şekilli çekirdeği tatlıdır. Hem sofralık hem de kurutmalık olarak kullanılabilir.
KABAAŞI: Malatya’da hacıhahiloğlundan sonra en çok yetiştirilen türdür. Ağaçları orta büyüklükte kuvvetli ve diktir. Çil hastalığına ve dona dayanıklıdır.
SOĞANCI: Ağaçları iridir. Meyvesinin eti sert dokuludur. Olgunlaşınca dalla bağlantısı çabuk zayıflar. Tam olgunlaştıktan sonra hasat edilen meyvelerin kükürtleme işleminden sonra meyveye yapışık çekirdeği çıkarırken meyvenin eti parşalanır. Bu yüzden tam olgulaşmadan hasat edilir.
ÇATALOĞLU: Kurutmalık kaysı çeşitlerindendir. Dik ve yayvan olan ağacın dalları aşağı doğru sarkar. Ağaç verimlidir ve meyveleri lezzetlidir. Meyvesi sarıdır.
ÇÖLOĞLU: Sofralık ve kurutmalık olarak kullanılabilir. Reçel yapımına uygundur. Verimi orta seviyededir. Kuraklığa dayanıklı; çil ve manolya hastalığına karşı hassatır.
ALYANAK: Ağaç şekli yayvandır ve kuvvetli büyür. Sofralık kayısı çeşididir. Verimliliği yüksektir. Rengi turuncudur ve bi kısmında kırmızılık belirgindir. İzmir’in erkenci sofralığı olarak bilinir.
ŞALAK: Iğdır ve Kağızman bölgesinde sofralık olarak yetiştirilir. Yayvan taçlı fakat çok kuvvetli büyüyen ağaçlardır. Meyvesi tatlı, dokusu serttir.
TOKALOĞLU: Erzincan, Konya Ereğli ve Yalova çeşidi vardır. Sofralıktır.
ŞAM: Ege bölgesinde yetiştirilir ve erken hasat verir. Ağaçları diktir, zayıf yetişir. Meyvesi yumuşak dıkulu ve az tatlıdır.
TURFANDA İZMİR: Erken hasat veren sofralık kayısı çeşididir.Ağaçları çok verimli meyvesi mayhoş ve yumuşaktır.
İRİ BİTİRGEN: Geç hasat edilen sofralık ve kurutmalık kayısı çeşididir. Ağaçları dik ve yayvan şekillidir. Verimliliği ortadır.
İMRAHOR: Ege bölgesinde erken hasat verir. Ağaçları diktir ve zayıf büyür. Meyvesi yumuşak ve tatlıdır.
KARACABEY: Geç turfanda ürün verir. İyi bakıldığında ağaçları uzun ömürlüdür. Olgunlaşan meyvesinin rengi sarıdan çok kırmızıdır.
ÇİĞLİ: İzmir’de yetişen sofralık kayısı çeşididir . Ağaçları yayvandır. Verimliliği orta seviyededir.
SAKIT 2: Akdeniz bölgesinde yetişen geç turfanda kayısı çeşididir. Ağaçları küçük, yayvan ve zayıf gelişir. Meyvesi tatlıdır.
MAHMUDUN ERİĞİ: Erzincan’da sofralık ve kurutmalık olarak yetiştirilir. Ağaçları dik ve kuvvetli büyür. Meyvesinin rengi sarıdır.
ADİLCEVAZ-5: Bitlis’te yetişen sofralık ve kurutmalık kayısı türüdür. Ağaçları diktir ve kuvvetli büyür.
TURFANDA ESKİMALATYA: Malatyada erken hasat veren sofralık kayısı çeşididir. Meyvesi az tatlı ve yumuşaktır.
ÇEKİRGE 52: Bursada sofralık yetiştirilir. Meyvesi tatlıdır.
HACIKIZ: Sofralık ve kurutmalık kayısı çeşididir. Ağaç kuvvetli büyür ve verimi yüksektir. Meyvesi tatlı ve serttir.
İSMAİLAĞA: Sofralık ve kurutmalık kayısı çeşididir. Ağaçları diktir ve kuvvetli büyür. Meyveleri tatlı ve serttir.
ETHEMBEY: Edirnede yetişen sofralık kayısı çeşididir. Meyvesi kalp şeklinde, tatlı ve yumuşaktır.
KURUKABUK: Sofralık ve kurutmalık kayısı çeşididir. Meyveleri iri, gösterişli ve kokuludur. Ağaçları verimlidir fakat manolya ve çil hastalığına karşı hassastır.
Kayısı Fidanı
Vitamin ve mineral deposu olan
kayısı hem taze hemde kuru olarak karşımıza çıkmaktadır.
Zengin yaz meyvelerinden olan kayısı turuncu-sarı rengiyle 12 ay dikime hazır şekilde sizinle buluşturuyoruz.
Dünya da
kayısı üretiminde akla ilk gelen yer Anadolu’dur. Türkiye olarak yaş kayısı üretiminde birinci sıradayız.
Akdeniz iklimini seven kayısı yaygın olarak Malatya, Elazığ, Mersin gibi bir çok şehrimizde aktif olarak üretilir.
İnternet adresimiz aracılığıyla en uygun fiyattan kayısı fidanı siparişinizi verebilirsiniz.
Kayısı Ne Zaman Dikilir?
Kayısı dikimini fidanların kış dinlenmesine girdikleri zaman gerçekleştirmenizi öneririz. Kasım ayının ilk haftasından sonra ki dilimler fidan dikimi için en doğru zaman diyebiliriz. Bölge koşullarına göre değişiklik gösterdiğinden bazı yörelerde Nisan ayının son haftasında da dikim gerçekleştirilir.
Satışını Yaptığımız
Kayısı Fidanları Hakkında Bazı Bilgiler
Kayısı fidanı için geçerli yaş ve diğer önemli bilgiler satılan ürün içeriğinde yer almaktadır.
Sertifikalı Kayıs fidanlarımızın hepsi
saksı içinde kökleri tutmuş bir şekilde gönderilmektedir.
Fidanlarımız için dikim mevsimini beklemenize gerek yoktur. 12 ay boyunca dikilmeye hazır formdadırlar. İstediğiniz zaman dikimini gerçekleştirebilirsiniz.
Kışın sert geçtiği yörelerde yetiştiriciliğini öneririz.
Fidanların Muhafazası Nasıl Yapılmalı?
Kayısı fidanının muhafazası bakım tekniğine uygun olmalıdır. Sulaması illere göre değişkenlik gösterirken gübreleme ve budamanın yapımı süregelen dilimde yapılmalıdır. Verimli ve kaliteli mahsul için
toprak analizi yaptırmayı unutmayın.
Dikim İşlemi Nasıl Yapılmalı?
Fidanlarınızın dikimini gerçekleştireceğiniz
topraklar birkaç defa alt üst edilerek işlenir ve sonbahar mevsimine kadar dinlendirilir. Dikim zamanı geldiğinde 60 cm genişlikte derin çukurlar açılır ve işaret yerlerine mutlaka çeşitli kazıklar çakılır. Fidanın dikimi yapılacak yerden 15 cm uzağa destek sağlaması için herek dikilir. Ardından fidan dikimi gerçekleştirilir.
Can Suyu Nasıl Verilir?
Dikim tahtasının kaldırılmasından sonra sulama için bir çanak oluşturulur. Bu işlemden sonra da her fidana 20-25 litre can suyu verilir.
Dikim İşlemi Sonrasında Ne Yapmalı?
Dikimden sonra açılan çukurun etrafına çanak yapılır. Bu çanak üzerine taze gübre serilir ve
toprak ile kapatılır. Bu işlem kurumasını önlemek için yapılır.
Dikim Mesafesi Ne Kadar Olmalı?
Dikim mesafeleri anacına veya toprağına göre değişkenlik gösterir. Erik anacı üzerinde yapılan dikim 8 x 8 m olurken zerdali anacı 10x10 m mesafede bırakılmalı. Sulanmayan yerlerde bu mesafeler 2 katına kadar çıkarken kare şekli için 10x10m dikim aralığı kullanılır.
Kayısı Fidanı Ne Zaman Meyve Verir
Kayısı fidanlarımız 3 yaşından itibaren meyve verirler. Satın aldığınız meyve fidanlarımızın hepsi 3 yaşındadır. Dikiminizden bir yaz sonra tadımlık olarak meyvesini alabilirsiniz.
Evde
Kayısı Fidanı Yetiştiriciliği Yapılabilir mi?
Soğuklama isteğini karşılayabildiğiniz taktirde yetiştirebilirsiniz. Bunun için kışı soğuk geçen bölgedeyseniz eğer 1 ay dışarda bakımına devam etmeniz yeterli. Yaşadığınız bölge kışın ılıman bir iklime sahipse fidanınızı 2 ay dışarıda muhafaza etmeniz isteğini karşılayacaktır.
Hangi İklimlerde Yetiştiriciliği Yapılır?
Kayısı, kurak bölgelerde yarı sıcak iklimi ister. Dağların bol güneş gördüğü derin ve su tutmayan
topraklarında çok iyi yetişirler. Hafif kireçli olan yamaçlar ideal yetiştirilme yerleridir. Yerli çeşitlerimizin geneli karasal iklim tipine sahip bölgelerde yetiştirilir. Mevsimsel istek değişkenliği gösterdiklerinden karasal iklim kayısı çeşitleri için uygundur.
Sonuç Olarak
Günümüzde kişisel bakım ve kozmetik sayfalarında da, sağlığa faydaları hakkında bu ağaç son dönemlerde popüler kategoriler içerisinde yer almaktadır. İçeriğinde barındırdığı yüksek vitamin içeriği insanların bu meyve hakkında detaylı bilgiler aradığı popüler sayfalar haline gelmiştir.
Sert iklimden kolay etkilenmeyen ve belli noktaya kadar sert iklimi tolere eden bir ağaçtır. Sipariş verilmesi durumunda tüplü fidanların gönderimi aynı gün yapılmaktadır. Bahçe ve arazileriniz için muhteşem tercihtir.
Meyve Fidanlarında Hangi Kategoriler Popüler
Genellikle yetiştiricilik yapılacak iklime göre popüler fidan ürünü değişkenlik gösteriyor. Kurumsal olarak hizmet veren adresimizde her iklim için popüler kategoriler ve popüler fidanlara ulaşabilirsiniz. Yukarıda yer alan arama bölümünü kullanarak detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Satış İşlemi ve Sonrası
Daha detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Kargo firmaları pandemi dönemi içerisinde aynı gün kargo yapılsa bile nadiren de olsa gecikmeler yaşanabilmektedir. Aşılı fidanlarımız yüksek bir hızla özel olarak hazırlanır. Hızlı kargo ile aynı gün size ulaştırılır.
Dilerseniz dikim ve diğer ürünler hakkında bilgi sahibi olmak için popüler fidanlarımıza göz atabilirsiniz. Aynı gün kargo kategoriler içerisinde yer almaz. Sizler sepete eklediğiniz her ürün hızlı bir şekilde satış işlemi sonrası gönderilir.